Libravtx'sblog: tháng 2 2014

Daân Loøng Hoà (4830 chöõ)

VTX

Chieàu voäi vaõ taét nhanh, boû soùt treân nhöõng vaït laù aåm öôùt chuùt aùnh saùng yeáu ôùt cuûa ngaøy. Roài boùng toái laïnh luøng phuû ñaày caùnh röøng ngoån ngang nhöõng goác caây coøn ñang töùa nhöïa. Hai boùng ngöôøi laàm luõi chui ra töø taùn laù röøng, laàm luõi thu doïn nhöõng thaân caây ñaõ ñöôïc xeû thaønh khuùc. Moät gaõ cao gaày keùo töø trong taùn laù raäm ra moät ñoáng thuøng nhöïa 20 lít caùu baån. Gaõ to lôùn vaïm vôõ duøng thöøng coät nhöõng khuùc caây laïi. Coâng vieäc khoâng nheï nhaøng. Hai caùi boùng huøng huïc keùo, leâ, khieâng vaø coät nhöõng chieác thuøng nhöïa vaøo hai beân hoâng nhöõng thaân caây ñaõ buoäc chaët. Roài laïi ì aïch keùo, ñaåy, khieâng töøng thôùt caây naëng neà, leâ leát töøng böôùc qua nhöõng ñoaïn ñöôøng ñaày reã caây chaèng chòt vaø raäm ròt gai maây. Vöøa vaät ñöôïc môù caây ra, thaû xuoáng ven bôø suoái, caû hai boãng giaät mình, khoâng heïn cuøng naèm raïp xuoáng maët ñaát aåm öôùt nhaõo nhoeùt, caïnh luøm caây gaàn nhaát. Beân bôø suoái ñoái dieän, moät boùng ngöôøi ñang vaïch laù böôùc ra. Döôùi boùng traêng beäch baïc, vaãn thaáy roõ ñaàu muõi suùng tröôøng höôùng leân trôøi, muõ tai beøo chuøm huïp treân ñaàu, chieác tuùi vaûi vaét cheùo tröôùc buïng ñang chuyeån ñoäng theo böôùc chaân doø daãm tìm ñöôøng loäi qua suoái. Hai gaõ ñaøn oâng thaàm thì : - “Thaèng Huøng kieåm laâm … Hoâm nay ñaâu phaûi ca tröïc cuûa noù ?!” … - “ Laøm gì baây giôø ?” Gaõ cao gaày kheõ leân tieáng – “Noù thaáy haøng roài !” …Im laëng.

Trong luùc aáy, ngöôøi ñaøn oâng ñoäi muõ ñaõ loäi ñeán gaàn nhöõng khuùc caây ñaõ nai nòt ñaày ñuû, saép leân ñöôøng troâi veà haï löu -“Laøm gì baây giôø ?” Gaõ cao gaày laïi hoûi – “Phaûi buïp noù thoâi ! Maát chuyeán haøng naøy coù maø huùp chaùo 3 naêm !” Gaõ to lôùn vôùi tay laáy khuùc caây to baèng baép tay, daøi ñoä moät meùt gaàn ñoù - “Maøy boø ra tröôùc, keùo söï chuù yù cuûa noù veà phía maøy, tao xöû noù töø ñaèng sau.” Noùi xong gaõ ñaåy teân kia ñöùng daäy. Gaõ cao gaày loaïng choaïng vaøi böôùc roài chaïy nhanh veà boùng toái raäm ròt caây röøng. Ngöôøi ñoäi muõ vöøa loäi ñeán ñoáng caây, nghe ñoäng quay ngoaét veà phía boùng ngöôøi ñang chaïy – “Ai ? … Ñöùng laïi!” Boùng ngöôøi vaãn chaïy, ngöôøi ñaøn oâng ñoäi muõ giöông suùng leân, rôøi khoûi ñoáng caây, thaän troïng tieán veà phía boùng ngöôøi vöøa chaïy khuaát… Ñuùng luùc aáy, gaõ to lôùn baät daäy, lao vaøo ngöôøi ñoäi muõ töø phía sau, vung tay ñaäp maïnh …

Traêng laån voäi vaøo maây, boùng toái saàm maët !

x x

Ba Röøng ngoài traàm ngaâm huùt thuoác treân muõi xuoàng. Nhöõng vaït naéng cuoái cuøng yeáu ôùt leâ mình treân vuù ñoài. Maët hoà meânh moâng tím thaãm. Boùng nuùi nhoøa maøu giöõa boùng maây. Trôøi aâm aâm, naëng neà. Ñieáu thuoác huùt dôû laäp loøe trong maøu chieàu muoän. Hoaøng hoân taét nguùm ! Tieáng soùng voã nheï teânh beân maïn xuoàng, nhö coù, nhö khoâng trong veû tónh laëng baát ñoäng cuûa khoâng gian. Caùi tónh laëng thaâm hieåm cuûa côn gioâng tröôùc khi thaûng thoát caát ñaàu leân loàng loän cuoán phaêng ñaát trôøi ! Ba Röøng buùng ñieáu thuoác bay veøo treân maët nöôùc, ngöûa ngöôøi ra sau haát maùi cheøo quay muõi xuoàng veà nhaø beø. Nöôùc reõ döôùi maùi cheøo, tung leân, rôi xuoáng trong chuùt aùnh saùng coøn soùt treân maët hoà, troâng nhö nhöõng ñoùa hoa traéng nhaït nhoøa taû tôi rôi, laát phaát treân maët nöôùc ñang toái daàn. Ñuùng luùc aáy, côn gioâng ruøng ruøng keùo tôùi.

Ba Röøng nhaûy qua beø. Gaõ caém phaäp neo, keùo daây coät xuoàng vaøo beø vöøa luùc gioù töø loøng hoà cuoän leân, töø bôø hoà thoác xuoáng. Nhöõng buïi mai döông oaën mình baén tung toùe caønh gai, nhöõng caønh ñieàu raïp mình taän ñaát höùng gioù caùt, ñaùm coû ven bôø xoaén xuyùt chao ñaûo, ngaû nghieâng. Gioâng gioù xoaùy cuoàng, maët hoà daäy soùng. Chieác xuoàng bò soùng nhoài, troài leân thuïp xuoáng nhö muoán böùt daây neo. Nhöõng haït möa ñaàu tieân, to ñuøng, baét ñaàu loäp ñoäp rôi raùt maët. Ba Röøng chui vaøo nhaø beø, côûi aùo quaêng leân naép lu nöôùc, laên ñuøng ra chieác choõng tre. Ñang naèm öôøn bieáng nhaùc, chôït nhôù noài côm hoài tröa ñaõ bò laõo Tö Khoïm gheù chôi khoaéng saïch. Vöøa ñònh choàm daäy nhoùm löûa naáu côm chieàu, Ba Röøng chôït khöïng laïi, laéng nghe … Trong gioù giaät, loaùng thoaùng tieáng ngöôøi… Ñuùng roài ! Tieáng ngöôøi ! Laïi laø tieáng phuï nöõ ! …

Tieáng keâu cöùu voïng veà töø giöõa hoà. Sao giôø naøy laïi coù ngöôøi daùm qua laïi treân loøng hoà ? Khoâng kòp nghó ngôïi theâm, Ba Röøng nhaøo ra nhoå neo, thaùo nhanh daây coät, quaêng mình xuoáng xuoàng, choäp maùi cheøo, goàng vai ñua nhanh ra giöõa hoà. Tieáng gaøo baït trong gioù, luùc roõ luùc khoâng. Chieác xuoàng nghieâng ngaû, quay cuoàng trong gioù vaø möa, khi chao maïnh, khi xoay tít, luùc laïi choàm choãm, laéc lö nhö leân ñoàng, nhöng cuoái cuøng cuõng tuaân theo maùi cheøo choàm leân soùng, vaät loän cuøng soùng lao veà phía tieáng keâu.

Trong boùng toái mòt muøng gioù vaø soùng cuoän, Ba Röøng nhaän ra moät chieác xuoàng con ñang quay moøng moøng giöõa hoà. Treân xuoàng, moät ngöôøi phuï nöõ nhoû beù ñang coá cheøo choáng, coøn moät ngöôøi vöøa ñieân cuoàng taùt nöôùc vöøa haõi huøng baùm chaët maïn xuoàng, khaûn gioïng keâu cöùu. Ba Röøng bôi voäi ñeán, caëp saùt chieác xuoàng saép laät. Vöøa keø chaët chieác xuoàng con, Ba Röøng vöøa heùt leân : Nhaûy qua ñaây !

Ñaàu tieân laø ngöôøi phuï nöõ buoâng voäi chieác cheøo nhaûy qua, sau ñoù, quay laïi keùo ngöôøi coøn laïi. Hai ngöôøi phuï nöõ run laäp caäp, ngoài oâm chaët vai nhau giöõa loøng thuyeàn. Gioù bôùt quay cuoàng, côn gioâng giaûm daàn nhöng möa vaãn raàm roä truùt nöôùc. Ba Röøng quay xuoàng vaøo bôø, vöøa goàng mình cheøo choáng giöõ vöõng chieác xuoàng, vöøa gaøo leân trong tieáng möa: “Ñaøn baø con gaùi, ñi ñaâu giöõa ñeâm hoâm gioâng gioù vaäy trôøi !”…Hai ngöôøi ñaøn baø chæ cuùi gaàm ñaàu, im thít !

Möa taïnh. Ba Röøng ñaõ noåi ñöôïc löûa. Nhaø beø coù ñuû gaïo, khoâ, maém, muoái vaø caû caù hoà roäng trong lu. Nhöng laøm bieáng, neân anh chæ naáu moät noài côm vaø nöôùng vaøi con khoâ, cuõng ñuû cho 3 ngöôøi trong ñeâm möa gioù. AÙnh löûa baäp buøng soi göông maët hai ngöôøi phuï nöõ ñang co cuïm beân nhau vôùi toâ côm vaø con khoâ nöôùng. Moät ngöôøi treân 30, coøn moät chæ laø beù gaùi côõ 12, 13 gì ñoù. Ba Röøng ngoài im laëng ñoái dieän, ñoát thuoác.

Côn gioâng lôùn vaø möa ñaõ keùo nöôùc hoà leân cao theâm. Nhöõng buïi mai döông nhoû chìm ngæm döôùi maët nöôùc. Nhöõng goác caây muïc ven bôø cuõng chæ coøn loâ nhoâ muõi höùng gioù ñeâm. Nôi nhaø beø cuûa Ba Röøng caëm neo, laø moät trong raát nhieàu nhöõng ngoïn ñoài, ngaøy xöa naèm saâu trong röøng, töø ngaøy ngaên loøng soâng laøm thuûy ñieän, ngoïn ñoài chôi vôi trong loøng hoà meânh moâng. Saâu, xa; nôi ñaây, chaúng maáy ai beùn maûng tôùi. Ñeán kieåm laâm cuõng khoâng maáy khi moø vaøo ! Vì vaäy, Ba Röøng chieám lónh laøm cöù ñòa. Loøng hoà muøa möa, nöôùc leo taän meùp vöôøn nhaø daân. Maët hoà meânh moâng, saâu ñeán 4 , 5 chuïc meùt laø thöôøng. Muøa khoâ bình thöôøng, hoà caïn coøn gaàn chuïc meùt nöôùc, Ba Röøng vaãn coøn thaû ñöôïc caù beø, nuoâi lôùn keâu laùi vaøo baét. Muøa khoâ khaéc nghieät, loøng hoà trô khaác, beø khoâng ñuû nöôùc cho caù vaãy vuøng. Ba Röøng naèm kheånh aên côm nguoäi vôùi caù khoâ. Cuõng söôùng !

Tröôùc khi nhöõng ngoïn ñoài chìm saâu vaøo loøng hoà, Ba Röøng vaãn coøn laøm laâm taëc, soáng nhö thaûo khaáu, lang thang, troâi daït khaép caùc caùnh röøng töø mieàn ñoâng sang taây nguyeân. Ngöôøi ta noùi : “AÊn cuûa röøng röng röng nöôùc maét !” Ba Röøng röng röng nöôùc maét nhieàu laàn roài, töøng ñoå maùu giaønh giaät nhöõng maûng röøng, töøng troán chui troán nhuûi, ñoùi khaùt vaät vôø, aên bôø nguû buïi, ra vaøo traïi caûi taïo. Vaäy maø cöù lao ñoäng toát moät thôøi gian ñöôïc ra, laïi ñi laøm laâm taëc ! Ñôøi gaõ lôõ gaén chaët vôùi röøng roài, khoâng baùm röøng bieát laøm gì soáng. Ñeán noãi boïn laâm taëc goïi gaõ cheát teân “Ba Röøng”.

Nhöõng caùnh röøng qua böôùc chaân cuûa boïn Ba Röøng, truïi saïch coå thuï. Nhöõng ñeâm traéng ngöôïc doøng thaùc gheành, rình raäp trong boùng toái, canh me kieåm laâm maát daïng laø caû boïn aøo ra cöa guïc caây röøng, moå xeû tôùi taáp. Xaû caây xong, keát thaønh beø, caëp hoâng beø laø maáy chuïc chieác can nhöïa, thaû xuoáng soâng cho troâi veà ñieåm taäp keát. Ñeå beø vöôït qua nhöõng ñoaïn thaùc gheành troùt loït, boïn Ba Röøng phaûi loäi ra giöõa doøng, keû treân ñaàu thaùc, ngöôøi döôùi loøng thaùc, duøng thöøng vaø chính thaân mình keøm chaët nhöõng beø caây, coá ñònh toác ñoä rôi, ñeå nhöõng chieác beø khoâng tan taùc döôùc söùc maïnh thaùc ñoå. Neáu khoâng, caây troâi daït khaép nôi, nhaët nhaïnh laïi cuõng meät, chöa keå bò boïn khaùc thöøa cô hoâi cuûa.(ñaõ töøng coù nhöõng traän huyeát chieán vì tranh giaønh töøng suùc goã. Gaäy goäc, dao, buùa, ñuïc, maõ taáu ñeán cöa maùy, thöù gì cuõng coù theå bieán thaønh haøng chôi nhau neân queø cuït laø chuyeän thöôøng, maát maïng cuõng khoâng coù gì laï !) Beø troâi ñeán ñieåm taäp keát laïi phaùi ñaøn em ñua ra thò traán keâu truøm laùi vaøo tieâu thuï. Qui trình mua baùn phaûi keát thuùc nhanh trong ngaøy, neáu khoâng lôõ ñuïng kieåm laâm, ñaønh boû cuûa chaïy laáy ngöôøi neáu khoâng muoán ñoái ñaàu baèng dao buùa, suùng ñaïn ñeå laïi bò saên ñuoåi, truy naõ. Cuõng coù nôi, kieåm laâm thay boïn Ba Röøng laøm noát coâng ñoaïn tieâu thuï ! Chuyeän bình thöôøng thoâi, ngaønh ngheà naøo cuõng coù nhöõng keû chuyeân aên baån treân söùc lao ñoäng cuûa ngöôøi khaùc !

Nhöng töø laàn ra traïi thöù ba, cuõng laø luùc nhöõng caùnh röøng, ñoài beân caïnh traïi caûi taïo chìm saâu thaønh loøng hoà phuïc vuï cho thuûy ñieän, nhìn loøng hoà meânh moâng töï nhieân Ba Röøng muoán ñoåi ngheà. Cuõng nhôø anh tröôûng traïi, tröôùc khi traû Ba Röøng ra ñôøi soáng bình thöôøng ñaõ voã vai thaân maät : “Tao noùi thieät, maøy khoâng phaûi thaèng löôøi bieáng, maøy thích lao ñoäng, toát buïng, laïi coù chuùt ñaàu oùc. Sao khoâng tìm moät maûnh ñoài gaàn hoà naøo ñoù, troàng troït, ñoùng beø nuoâi caù… dö daû chuùt ñænh kieám moät con vôï, soáng bình yeân. Maéc gì cöù laøm laâm taëc, nay traïi naøy, mai traïi khaùc, rieát heát ñôøi luùc naøo khoâng hay ?!” Ba Röøng nghe qua, suy nghó lung suoát maáy ngaøy. Sau ñoù tìm thaèng baïn, vay taïm moät soá tieàn mua saém caùc thöù, roài xaùch ñoà ngheà leân ñöôøng, böôn baû treøo heát ngoïn ñoài naøy qua ngoïn ñoài khaùc. Nhöõng ngoïn ñoài gaàn khu daân cö ñeàu ñaõ coù chuû, nhöõng ngoïn ñoài xa hôn cuõng ñaõ coù chuû. Cuoái cuøng, ñi hôn nöûa ngaøy ñöôøng, Ba Röøng môùi tìm ñöôïc moät ngoïn ñoài, chô vô giöõa loøng hoà, saâu tuoát trong nhöõng caùnh röøng xöa kia. Muøa khoâ, ñi boä maát caû buoåi. Muøa nöôùc lôùn, chæ coù theå ñeán baèng ghe.

Kieám ñöôïc ñaát, Ba Röøng laïi chaët caây. Töï nhuû coù leõ ñaây laø laàn cuoái mình laøm laâm taëc; roài moät mình töï vaàn caây ñoùng thaønh nhaø beø, ñoùng theâm moät chieác ghe. Daïo ñoù, chung quanh hoà daân cö thöa thôùt. Moät soá ngöôøi ñòa phöông sau khi maát ñaát troàng troït vì thuûy ñieän ñaõ ñi ñònh cö nôi khaùc, soá coøn laïi caát nhaø truï treân nhöõng söôøn ñoài quanh hoà phía tieáp giaùp ñöôøng ra thò traán. Vaøo saâu hôn nöõa, chæ laùc ñaùc vaøi ngoïn ñoài trong taàm maét ñaõ phuû kín ñieàu coù chuû. Coøn vuøng hoà laán saâu vaøo nhöõng maûnh röøng xöa kia, huùt xa maét khoâng nhìn thaáy thì chaúng coù ñöôøng naøo vaøo ñöôïc ngoaøi caùch bôi xuoàng. Hoang vaéng theá neân Ba Röøng môùi coøn cô hoäi laøm laïi cuoäc ñôøi. Kieám ñöôïc ngoïn ñoài gaàn naêm maãu, khi nöôùc lôùn coøn non ba maãu, Ba Röøng vay möôïn voán troàng ñieàu phuû kín maët ñoài. Nuoâi moät beø caù. Cuoäc soáng daàn oån ñònh. Teát vöøa roài, Ba Röøng traû döùt nôï. Dö moät môù ñònh saém chieác xe gaén maùy laâu laâu chaïy ra tænh chôi. Nhöng laïi nghó, chaúng bieát chôi caùi gì ngoaøi aên nhaäu, ôû ñaây ñaát trôøi khoaùng ñaït, nhaäu chaúng söôùng sao maø phaûi ra tænh, neân thoâi !

Ñang nghó vaån vô chuyeän ñôøi, Ba Röøng giaät mình khi ngöôøi phuï nöõ treû ñoät nhieân ñöùng daäy. - “Coâ ñi ñaâu vaäy ?”Ba Röøng goïi giaät – “Daï, möa taïnh roài … em ra coi coøn xuoàng khoâng. Ñeå coøn bôi veà !” –“Bôi caùi gì maø bôi ! Xuoàng laät roài, coøn gì nöõa ! … Ngoài ñoù ñi, tui coi trôøi sao roài ñöa veà cho. Maø … hai chò em ñi ñaâu giöõa luùc möa to gioù lôùn vaäy ?” – “Daï … hai … maù con em ñi loät ñieàu möôùn cho oâng Naêm Kính beân kia hoà. Moïi hoâm veà sôùm, ñoùn chuyeán ñoø cuoái. Böõa nay ñieàu nhieàu quaù, maù con em raùng laém maø cuõng khoâng kòp, oâng chuû cho möôïn xuoàng bôi veà. Khoå caùi …hai maù con khoâng ai bieát bôi xuoàng ! Laïi möa to, gioù lôùn …töôûng cheát roài !”… Ba Röøng luùng tuùng … “Coi boä coøn treû, con lôùn döõ vaäy ?... Choàng ñaâu ?” –“Daï” Ngöôøi phuï nöõ cuùi ñaàu, gioïng röng röng ngaäp ngöøng –“Daï ! AÛnh bò naïn, cheát sôùm ! Boû boán meï con em maáy naêm roài !” Ba Röøng giaät mình, – “Trôøi ! Boán meï con, laáy gì aên ?” _ “Daï, thì em ñi laøm ñaát möôùn. Caïo muû, haùi ñieàu, loät voû nhaân … chuyeän gì cuõng laøm. Gaùi lôùn theo phuï. Hai ñöùa nhoû ôû nhaø töï lo.” - “Maø … oâng xaõ sao cheát vaäy ?”Ba Röøng rít moät hôi thuoác lô ñaõng hoûi – “Daï, aûnh laøm kieåm laâm, moät ñeâm ñi tröïc thay anh baïn coù con ñi caáp cöùu, nghe ñaâu aûnh bò tröôït chaân teù xuoáng suoái, beå ñaàu. Ba hoâm sau môùi tìm thaáy xaùc.”

Ba Röøng ngoù ngaây hai meï con. Hai caùi boùng beù nhoû, veû cam chòu ñang ngoài cuùm ruïm beân beáp löûa saép taøn … Nhöõng hình aûnh töôûng ñaõ chìm khuaát trong boùng toái bìa röøng ven bôø suoái naêm naøo, boãng uøn uøn keùo veà …

x x

Sau khi chaïy moät ñoãi, khoâng nghe ñoäng tònh gì gaõ cao gaày quay trôû laïi bôø suoái. Gaõ to lôùn ñang cuùi lom khom treân ñaát ngöûng leân nhìn - “Meï ! Chaïy ñaâu döõ vaäy ! Phuï tao thaû môù caây coøn laïi mau leân !” Gaõ cao gaày nhìn ngöôøi ñaøn oâng ñang naèm guïc treân ñaát – “Noù coøn soáng khoâng ñaïi ca ?” – “Tao môùi ñaäp moät gaäy, khoâng cheát ñaâu ! … Leï leân, noù tænh laïi thì laøm aên gì ñöôïc ? Phaûi mau thaû caây xuoáng beán tröôùc khi trôøi saùng! ” Trong boùng toái lôø nhôø, hai gaõ ñaøn oâng hì huïc keùo leâ ñoáng caây coøn laïi thaû xuoáng suoái. Xong vieäc, gaõ cao gaày quay nhìn ngöôøi ñaøn oâng ñoäi muõ vaãn coøn naèm uùp maët vaøo chính chieác muõ cuûa mình – “Ñeå noù naèm ñaây haû ñaïi ca ?” Gaõ cao gaày baên khoaên –“Maøy tính vaùc noù veà chaéc ? Coøn phaûi ñuoåi theo, kòp ñöa beø vöôït thaùc, ñaâu coù maø raûnh döõ vaäy !” Gaõ to lôùn trôïn maét quaùt ñoàng boïn, roài quay ñi, traàm gioïng - “ Khuøng ! Trôøi saép höûng roài, tôùi saùng coù ngöôøi thay ca, khoâng thaáy noù veà theá naøo cuõng moø voâ ñaây tìm. Chuoàn mau ñi ! Noù saép tænh laïi, tao chaéc maøy khoâng muoán noù nhaän ñöôïc maët maøy ñaâu !” Gaõ cao gaày laéc ñaàu, kheõ chaëc löôõi roài quay sang hoái haû thu doïn ñoà ngheà, nhanh choùng ruùt lui xuyeân qua nhöõng taùn laù röøng raäm raïp men theo bôø suoái. Nöôùc suoái ñang daâng cao, cuoán nhöõng beø caây troâi ñi …cuoàn cuoän qua thaùc, qua gheành, taép veà ñieåm taäp keát, nôi laâm taëc tieâu thuï saûn phaåm aên caép cuûa röøng. Ba hoâm sau, nghe daân ñi röøng truyeàn tai moät kieåm laâm ñi tuaàn, bò teù rôi xuoáng suoái cheát, xaùc taép vaøo chaân thaùc, coù moät veát thöông khaù naëng treân ñaàu vaø xaây xaùt khaép ngöôøi do va vaøo ñaù suoái !

Chuyeán aên haøng ñoù, hai gaõ laâm taëc kieám ñöôïc ngoùt ngheùt ba möôi trieäu, Tö Roøm oâm tieàn veà queâ roài maét taêm. Phaàn Ba Röøng ñuû mua moät maûnh ñoài ñaõ troàng saün ñieàu 3 naêm tuoåi. Nhöng gaõ chaúng ham ñaát, vung tay aên chôi xaû laùng vaøi tuaàn thì caïn tuùi, laïi ñi röøng, laïi huøng huïc cöa xeû, xaâu xeù röøng !

x x

Töôûng trôøi chæ hay laøm khoù nhöõng keû lang baït, traâng traùo, gan lyø, cöùng ñaàu, thoâ laäu nhö Ba Röøng hay luõ anh em giang hoà cuûa haén. Khoâng ngôø trôøi cuõng bieát laøm khoù nhöõng con ngöôøi moûng manh, yeáu ñuoái theá kia ! Ba Röøng ngoài laëng, rôøn rôïn moät caûm giaùc kinh hoaøng khi nhôù veà caùi daùng ngöôøi kieåm laâm naèm guïc treân ñaát röøng trong caùi ñeâm aâm u 7 naêm tröôùc ! Chaéc chaén luùc hai gaõ ruùt ñi, ngöôøi kieåm laâm aáy vaãn coøn soáng. Theá nhöng … taïi sao maáy ngaøy sau laïi tìm thaáy xaùc taép vaøo chaân thaùc ?! Ba Röøng vaø Tö roøm cuõng ñaõ nghó lung veà chuyeän naøy khi nghe tin. Hai gaõ ñoaùn giaø ñoaùn non, chaéc khi tænh laïi, ngöôøi kieåm laâm ñaõ gaéng leát veà traïm nhöng bò teù xuoáng suoái luùc nöôùc daâng cao, neân bò cuoán ñi vaø do va ñaäp maø cheát ! Nghó nhö theá, ñôõ bò caùi goïi laø löông taâm daèn vaët ! Thöïc ra baûn chaát Ba Röøng vaø Tö roøm khoâng hieáu saùt. Trong suoát nhöõng naêm lang thang khaép caùc caùnh röøng, vì chuyeän laøm aên cöïc chaúng ñaõ phaûi ñaùnh ñaám, dao buùa, gaäy goäc, vôùi ñoái thuû hay kieåm laâm coát chæ ñeå töï veä, giöõ haøng hay thoaùt thaân.

Suy nghó lung tung. Moät luùc sau, Ba Röøng ñöùng daäy, luïc döôùi thuøng ñöïng ñoà ngheà loâi ra moät caùi boïc nylon. Haén môû boïc nylon laáy ra moät coïc tieàn, ñöa cho ngöôøi phuï nöõ treû -“Caàm ñi. Veà kieám gì mua baùn taïi xoùm, khoûi ñi xa chi, cöïc khoå maø nguy hieåm nöõa !” – “Trôøi ! … Em khoâng daùm ñaâu !” Ngöôøi ñaøn baø treû laép baép, xua tay - “Anh ñaõ cöùu maïng hai meï con em, giôø coøn cho tieàn, em khoâng gaùnh noåi !” – “Gaùnh caùi gì maø gaùnh !” Ba Röøng trôïn maét noùi nhö quaùt - “Tui khoâng cho luoân, möôïn ñoù ! Chöøng naøo giaøu traû tui gaáp ñoâi. Ñöôïc hoân ?” … Ngöôøi ñaøn baø treû run baén ngöôøi tröôùc caùi nhìn döõ doäi cuûa Ba Röøng, coâ oâm chaët ñöùa con, cuùi gaàm ñaàu caâm laëng … Hai chieác boùng nhoû beù tröôùc beáp löûa, run raåy chaúng bieát vì laïnh, vì sôï hay vì xuùc ñoäng !

Sau ñeâm baêng hoà ñöa hai meï con coâ Na veà nhaø, Ba Röøng laáy lyù do baøy veõ giuùp ñôõ, thöôøng xuyeân gheù thaêm. Maø Ba Röøng giuùp ñôõ thaät. Töø chuyeän söûa maùi nhaø, ñi ra tænh laáy haøng taïp hoùa veà baùn, cho ñeán chuyeän nöûa ñeâm chôû thaèng con uùt ñi traïm xaù khi noù soát … Ba Röøng ñeàu coù maët ñuùng luùc. Rieát roài ngoaøi giôø chaêm soùc luõ caù beø, Ba Röøng chæ quanh quaån ôû nhaø coâ Na. Baø con loái xoùm doøm doøm ngoù ngoù laâu ngaøy cuõng quen, ñuïng maët chæ hoûi chöøng naøo cöôùi. “Trôøi … cöôùi gì nöõa ! Giaø heát raùo roài !” (Ba röøng ñoû maët laåm baåm) … Cho ñeán khi cha Xöù ñeán nhaø coâ Na keâu gaõ ñi hoïc giaùo lyù ñeå laøm pheùp cöôùi cho hai ngöôøi, gaõ môùi chöng höûng : “Sao raéc roái vaäy ?”.

Ñaùm cöôùi ñôn giaûn ôû nhaø thôø, chæ coù maáy ngöôøi loái xoùm, 3 ñöùa con vaø cha xöù laøm chuû hoân ban pheùp cöôùi. Ba Röøng voán khoâng maën maø gì laém chuyeän nghi leã, neân khi traû lôøi nhöõng caâu hoûi cuûa cha xöù gaõ cöù luùng buùng trong mieäng nhö gaø maéc thoùc. Vaäy maø cuõng xong ! Chæ ñeán khi vaøo baøn tieäc ôû nhaø, baét ñaàu söông söông daêm baûy ly, Ba Röøng môùi “coùc môû mieäng”. Ba baøn, vöøa ngöôøi nhaø vôùi loái xoùm, taêng cöôøng theâm maáy thaèng baïn cuõ thôøi ñi röøng môùi gaëïp laïi, neân cuõng coù veû xoâm tuï vaø roâm raû.

Vöøa keùo tay vôï, Ba Röøng vöøa caàm ly röôïu tieán ñeán baøn chieán höõu cuõ. Thaèng Taâm Hí vôùi ñoâi maét moät mí moãi khi cöôøi chæ coøn thaáy 2 sôïi chæ vaét ngang, ñaõ moät vôï 2 con, giaõ töø ngheà laâm taëc veà thaønh phoá môû tieäm söûa xe. Thaèng Nghóa Luøn ñaàu mình thöôùc moát, maáy naêm tröôùc laøm truøm buoân goã, bò thua moät traän maát nguyeân xe goã quí vaøo tay kieåm laâm, töôûng ngheøo saëc maùu khoâng ngôø nay ñaõ coù xeá xòn, chaïy moät leøo töø thaønh phoá veà kieám Ba Röøng, bieåu ñeå baøn chuyeän laøm aên. (Ba Röøng noùi laøm aên caùi moác xì, maøy chæ gioûi laøm ñaàu naäu, aên treân xöông maùu anh em !). Thaèng Tö Roøm vaãn roøm, chæ coù nhöõng neáp nhaên cuoái maét coù veû saâu vaø daøi ra hôn, coøn thì cuõng y chang, vaãn caùi veû ít lôøi, vaãn boä voù leøng eøng… nghe chöøng ñaõ boû ngheà, laáy vôï, laøm raãy.

Taâm Hí nheo maét, cuïng ly caùi coáp - “Sao ? Ngöôøi Röøng giôø boû röøng roài haû ?”

Ba Röøng cöôøi lôùn - “Boû sao ñöôïc cha ?! Nhöng giôø gaây röøng, khoâng phaù nöõa !”

- Meï ! Maáy thaèng nhö maøy maø khoâng phaù röøng, tao laáy choù gì laøm giaøu ?” Nghóa Luøn heäch mieäng cöôøi, heät con choù ngao ñang môû toang caùi moõm loån nhoån raêng. Ba Röøng dí ly röôïu vaøo caùi moàm boác muøi xoâi thòt aáy – “Giôø muoán laøm ñaàu naäu haït ñieàu thì kieám tao. Coøn ñaàu naäu goã thì … thoâi, baùi bai ! UÛ tôø ai nuoâi vôï con ?!”

- “Ba Röøng aø !” Gaõ quay ngoaét laïi. Töø Roøm ñang ngoài baét cheùo chaân, caùi löng khoøm khoøm nhö ñang choáng ñôõ quaû taï ngaøn caân. Ly röôïu treân tay, ñieäu boä löøng khöøng, troâng haén thaät chaùn !

- “Chaøo ngöôøi anh em !” Ba Röøng cuïng maïnh ly cuûa gaõ vaøo ly Tö Roøm. “Maáy naêm roài môùi gaëp laïi. Nghe noùi maøy laáy vôï roài tu luoân ôû Ñoàng Nai … khaù hoân ? Sao giôø naøy môùi veà ñaây kieám tao ?”

-“Thì giôø tao ñang ngoài ñaây ! …

-“Giôùi thieäu vôùi maøy, baø xaõ tao, Na. Coøn ñaây, thaèng baïn thaân nhöùt hoài ñoù cuûa tui, Tö Roøm. Laâu roài môùi gaëp laïi.”

- “Chaøo chò !” … Tö Roøm ñöùng daäy, keùo tay Ba Röøng höôùng ra vöôøn. “Chò cho tui möôïn thaèng naøy moät chuùt nghe !”

- Daï ! Anh em baïn laâu ngaøy gaëp, anh cöù töï nhieân!” Coâ Na gaät ñaàu cöôøi hieàn.

Tö Roøm keùo Ba Röøng ñeán chieác gheá ñaù döôùi goác caây söù ngoaøi vöôøn - “Nghe Taâm Hí baùo tin maøy laáy vôï, laáy coâ Na beân thò traán. Tao ñang thu hoaïch baép maø cuõng quaêng cho vôï, chaïy veà …”

- Vaäy môùi laø anh em ! Tao coøn chöa phaït maøy laáy vôï khoâng baùo ñoù nghe !”

Tö Roøm xieát maïnh vai Ba Röøng - “Nhöng, maøy coù bieát coâ Na laø ai khoâng ?”

Ba Röøng ngoù söõng Tö Roøm, moät laùt, gaõ quay ñaàu nhìn moâng veà phía hoà.

– “Vaäy maøy bieát coâ Na laø ai ?”

- “Laø vôï Huøng kieåm laâm ñoù ! Thaèng Huøng kieåm laâm, naêm ñoù bò tuïi mình …! ”

- “Maøy im ñi !” Ba Röøng traàm gioïng quaùt, gaõ neùn tieáng thaät nhoû – “Tao bieát ! … Coù ñieàu, maøy ñöøng noùi gì vôùi baát cöù ai ! Ñöøng ñeå coâ Na bieát chuyeän.”

- “Nhöng maøy coù theå soáng trong bí maät ñoù caû ñôøi vôùi vôï vaø 3 ñöùa con cuûa ngöôøi maø mình ñaõ cöôùp ñi maïng soáng sao?”

Ba Röøng xieát tay Tö Roøm –“Maøy cuõng bieát thaèng Huøng khoâng cheát vì cuù ñaùnh cuûa tao maø ? … Luùc boïn mình ruùt ñi, noù ñaõ cheát ñaâu !”

- “Maøy coù chaéc ñieàu ñoù khoâng ? … Lôõ khi noù cheát vì maát maùu thì sao ?

- “Tao khoâng bieát !” … Ba Röøng run raåy. Caû hai nín laëng.

Moät luùc, Tö Roøm xoùt xa nhìn baïn. Haén quaøng tay qua vai Ba Röøng – “Chuyeän ñaõ ñeán nöôùc naøy, coù khi cuõng hay! …Coi nhö ñaây laø cô hoäi ñeå mình chuoäc toäi. Chuyeän ñeâm ñoù tao cuõng khoâng voâ can. Bôûi vaäy, sau naøy tao boû, khoâng ñi röøng nöõa. Laøm caùi ngheà ñoù chaúng khaùc keû cöôùp, gieát ngöôøi hay bò ngöôøi gieát laø chuyeän khoù traùnh !... Nghó cho cuøng, maøy cöu mang meï con coâ aáy laø phaûi ñaïo, mieãn ñöøng ñeå coå bieát chuyeän !”

Ba Röøng laëng leõ vaën hai baøn tay vaøo nhau, nhöõng sôïi gaân maét ñoû ngaàu, nhö baät maùu. Hai thaèng cöïu laâm taëc ngoài baát ñoäng, nhìn veà phía ngaøy xöa nhöõng caùnh röøng baït ngaøn, nay laø loøng hoà meânh moâng coù khi eâm ñeàm soi boùng ñoài, coù khi loàng loäng gioù cuoàng nuùi huù ! Trong aùnh maét ñau ñaùu aáy, quaù khöù löøng löõng quay veà, nhö nhöõng thöôùc phim chieáu chaäm … Giöõa bieát bao kyù öùc döõ doäi, taøn khoác vaø hoãn ñoän, coù doøng nöôùc maét aân haän aâm thaàm chaûy ngöôïc vaøo tim. Vaït naéng choùi chan muøa haï, cuõng aån chöùa nhieàu laém möa gioâng. Ngöôïc laïi, trong taâm baõo vaãn coù ñoù moät khoaûnh khaéc ñaát trôøi nín laëng gaàn nhö tuyeät ñoái. Duø theá naøo, Ba Röøng vaãn quyeát ñi treân con ñöôøng ñaõ choïn. Gaõ ñöùng daäy, voã vai thaèng baïn roøm caùi boáp – “Dzoâ maøy ! Ñeå baïn beø ñôïi ! … Neáu ñaõ laø soá phaän, tao chaáp nhaän traû giaù cho vieäc mình laøm ! Cuõng laø moät caùch chuoäc toäi !…” Xoác laïi coå aùo, thaúng löng, Ba Röøng böôùc vaøo nhaø ñeán tröôùc baøn tieäc. Quaøng oâm vai vôï, gaõ vôùi tay laáy chai röôïu treân baøn, tu lieàn moät hôi.

- “Baø con, loái xoùm, baïn beø ! Ba Röøng tui, hoâm nay tuyeân boá kyù baûn aùn chung thaân vôùi meï con coâ Nguyeãn Thò Na. Tui theà : seõ thöông yeâu vaø baûo boïc 4 meï con coâ Na ñeán maõn ñôøi. Baø con, loái xoùm, baïn beø ñoàng yù chöù ?...”

Tieáng voã tay vaø tieáng gaøo höôûng öùng raøo leân – “Ñoàng yù ! Ñoàng yù !...” Côn phaán khích nhö veát daàu loang, traøn ngaäp leân khaép nhöõng göông maët phöøng ñoû.

Tö Roøm vaãn coøn ngoài döôùi goác caây söù ngoaøi vöôøn, ñang ngöûa coå ngaém maây trôøi. Nhöõng aùng maây traéng tinh, mòn xoáp nhö boâng, thay ñoåi hình daïng lieân tuïc, chaïy ñuoåi nhau trong troø chôi con treû, troâi nhanh veà nuùi.

Tieäc cöôùi chæ coù 3 baøn nhöng raát naùo nhieät !

Vuõ Thieân Xöùng